Ayva, üvezgiller familyasına ait, 4-5 metre boyunda, kırmızı veya kahverengimsi gövdeli bir meyve ağacıdır. Yüzeysel bir kök sistemine sahiptir ve 10-1000 metre arasındaki yüksekliklerde hemen hemen her bölgede yetiştirilebilir. Kumlu-tınlı, sıcak ve geçirgen toprakları sever. Soğuğa oldukça dayanıklıdır ve yaklaşık 7°C civarındaki sıcaklık ayva için uygundur. Üretim şekli tohumla, kök sürgünleri ve çelikleme yöntemi ile yapılır. Ayva yetiştiriciliğinin Anadolu'dan Yunanistan ve İtalya'ya geçtiği, M.Ö. 650 yılında Yunanistan'da yetiştirildiği ve oradan da diğer Avrupa ülkelerine yayıldığı tarihi araştırmalardan bilinmektedir. Günümüzde, Avustralya dışında tüm dünya ülkelerinde ayvaya rastlanabilir.

Dünyada ayva üretiminde Türkiye birinci sıradadır. Yıllık üretim yaklaşık 100 bin ton kadardır. İkinci sırada Çin 85 bin ton, üçüncü sırada İran 36 bin ton, dördüncü sırada ise Fas 30 bin ton üretim yapmaktadır. Ayva yaprakları genellikle boya ve kozmetik sanayisinde, tıpta da ilaç üretiminde kullanılır. Meyvesinden marmelat, reçel, jel ve meyve suyu yapılır. Ayrıca, meyvesinde pektin maddesi, tanen, şeker, organik asitler, A ve C vitaminleri ve mineral tuzlar bol miktarda bulunur. Tohumlarında ise yaklaşık %14-18 oranında tutkal maddeler, %18 oranında yağ, tanen, renkli maddeler ve yüksek oranda protein bulunur.

Ayvanın kalp damar hastalıkları, akciğer, boğaz, mide, böbrek, göz, bağırsak, ağız yaraları ve adet kanamalarına oldukça faydalı olduğu bilinmektedir. Grip ve soğuk algınlığına yakalananlar bol bol ayva tüketmelidir. Bu etkileri dilimlenmiş biçimde yendiğinde gösterir. Halk arasında kaşık, çatal ya da benzeri bir nesne ile yenmesinin sağlığa daha faydalı olduğuna inanılarak; ayvanın faydalarından yararlanmak isterken zarar görülebilir. Çünkü, Brenthill Üniversitesi'nin yaptığı araştırmalarda; kaşık ve çatallarda bulunan zealin adlı madde, ayvadaki pektin ile birleştiğinde bağırsaklarda gaz yaptığı ve dışkıyı gereğinden fazla yumuşattığı ortaya çıkmıştır. Bu yüzden dilimlenip elle tüketilmesi en tavsiye edilen yöntemdir.

Ayva yaprağı çayı da sağlık için oldukça yararlıdır. Özellikle sonbahar aylarında toplanan ayva yaprağı bir demliğe koyulup haşlanır ve ilk suyu dökülür. Sonra tekrar üzerine su eklenerek kaynatılır ve normal çay gibi içilir. Suyu bittikçe üzerine ilave edilerek demlenebilir. Bir tutam ayva yaprağı en az 5-6 defa demlenir ve her demlenişinde daha fazla özlü bir içecek haline gelir.

Ayva yaprağı çayı, karaciğeri ve kanı temizler. Organların düzenli çalışmasını sağlar. Bronşite oldukça iyi gelir ve öksürüğü keser. Uykusuzluk ve stres durumlarında yatıştırıcı özelliği vardır. İshal durumlarında kabız edicidir ve ateş düşürmeye yardımcı olur. Ayva yaprağı, bağırsak ve mideyi zararlı mikroplardan koruyarak hazımsızlığı engeller. Cildi daha parlak yapar ve vücudu zinde hale getirir. Ağız içindeki yaralara ve boğaz iltihaplarına şifa niteliğindedir.

Sonuç olarak, ayva yaprağı ve meyvesi, sağlık açısından pek çok fayda sunar. Düzenli olarak tüketilmesi, çeşitli hastalıklara karşı koruyucu etkiler sağlayabilir. Özellikle doğru tüketim yöntemleriyle bu faydalardan en üst düzeyde yararlanmak mümkündür.